Dlaczego żółte żonkile?
Na początku sierpnia 1942 roku, Janusz Korczak, dzisiejszy patron naszej Szkoły Podstawowej w Kochcicach, opuszczał na zawsze rodzinną Warszawę. Prowadził swoich wychowanków z Domu Sierot z warszawskiego getta na Umschlagplatz – stamtąd wagony kolejowe wywoziły polskich Żydów do obozów śmierci, które hitlerowcy zbudowali na polskich ziemiach.
Już kilka dni później Korczak został zamordowany w obozie koncentracyjnym w Treblince.
Być może świadkiem tego strasznego pochodu dzieci Korczaka był Marek Edelman, członek Żydowskiej Organizacji Bojowej w getcie – grupy ludzi, którzy doskonale wiedzieli, jaki okrutny los zgotowali ich narodowi faszyści. Ale nikt nie chciał umierać bez walki! Gdy wiosną 1943 roku, hitlerowcy rozpoczęli ostateczną likwidację warszawskiej dzielnicy żydowskiej, Oni stanęli do beznadziejnego boju. 19 kwietnia 1943 w warszawskim getcie wybuchło powstanie. Kilkuset bojowców postanowiło z honorem umrzeć. W walce – szans na zwycięstwo nie mieli żadnych.
Ostatnim dowódcą powstania w getcie był właśnie Marek Edelman. Udało mu się uciec z getta i ukryć się wśród Polaków. Rok później znowu stanął do walki w powstaniu, tym razem warszawskim.
Marek Edelman przeżył. Po wojnie został znanym lekarzem i działaczem społecznym. Każdego roku, 19 kwietnia, w rocznicę wybuchu powstania, otrzymywał pocztą bukiet żonkili – nigdy nie dowiedział się, kto był nadawcą. I z tymi kwiatami szedł pod Pomnik Bohaterów Getta w Warszawie – oddając hołd tym wszystkim polskim Żydom, którzy stracili życie w czasie II wojny światowej.
Zwyczaj Marka Edelmana kontynuowany jest do dzisiaj. Żółte żonkile stały się symbolem szacunku i pamięci o ofiarach Holocaustu, zagłady polskich Żydów w II wojnie światowej. Wtedy to doszło na ziemiach naszego kraju do największej zbrodni w historii. W gettach i obozach koncentracyjnych ginęli nie tylko Żydzi z Polski i innych krajów z Europy, łącznie kilka milionów ludzi. To dla tych ofiar potwornego systemu faszystowskiego przypinamy dzisiaj, 19 kwietnia, żółte żonkile. Oby nigdy więcej ludzie nie zgotowali ludziom takiego losu.
Zachęcamy wszystkich uczniów, dorosłych do samodzielnego wykonania żonkila. Przypnijcie go na znak pamięci do bluzki … Wasze zdjęcia będą dowodem na to, że łączy nas pamięć.
Przyłączmy się razem do Akcji ŻONKILE 2021!
Krzysztof Ciach
